Español English French Kwéyol

Premye me 2009 : « Yon sèl wout travayè yo, kan pèp la dwe prezan sou tout teren »

Deklarasyon Kolektif pou yon lòt premye me nan okazyon premye me 2009

Dokiman sa a vin jwenn AlterPresse premye me 2009

Apre yon semèn aktivite nan divès lekòl ak fakilte, kounyè a, n ap fèmen latriye aktivite mobilizasyon sa yo ak manifestasyon nou fè nan lari jounen Premye me a. N ap fèmen li anba moniman Desalin. Desalin, youn nan pami anpil vanyan gason ak fanm ki te batay pou pote yon altènativ a lesklavaj sou lakoloni. Sa gen yon gwo siyifikasyon. Nou di n ap fèmen mobilizasyon nan lari a jodi a, men nou dwe klè se yon moman nan yon batay ki kòmanse lontan. Se yon batay ki vanse, k ap vanse. Men tou se yon BATAY K AP LONG !

Nou ka di batay la gen 2 gwo aspè ladan li. Apre gwo mobilizasyon INYON ENTESENDIKAL te fè nan lane 1960 yo, se an 1986 vin gen yon tantativ fè yon premye me ki te vle pran otonomi li. Jefò sa a te kontinye nan lane 87 ak sitou ane 88-89 kote premye me te kòmanse rejwenn vre sans li.

Ansanm aktivite nou yo, mobilizasyon jodi a rantre nan kad lit pou komemorasyon otonòm ki anfèt se lit kont mistifikasyon leta ak klas dominant yo toujou vle fè a, rekiperasyon yo toujou vle fè a, nan vilipande vre sans premye me a. Ane sa a menm nou wè gouvènman an se yon fèt l ap òganize pou travayè, leta ak patwon fè solidarite. N ap di NON a kalite dappiyanp sa a ki fèt sou premye me a.

Premye me 2009 la n ap femen an, se yon moman yon lit pi global. Premye me 2009, rive nan yon moman gwo kriz nan peyi a. Li rive nan yon moman okipasyon peyi a. Nou anba pye Desalin pou nou di NON ! Nou anba pye Desalin pou nou di ABA OKIPASYON !. VIV YON AYITI KI GRANMOUN TET LI ! Men di sa se youn, goumen pou sòti anba okipasyon an se yon lòt. Premye me 2009 pèmèt nou vanse nan inite nan mitan nou. Inite sa a dwe bay baz pou vanse nan mobilizasyon kont okipasyon, politik neyoliberal, grangou, chomaj ak lavichè.

Premye me 2009 la rive nan yon moman kote klas dominan yo ak tout leta restavèk yo a, fè fayit. Nou menm nan mas popilè yo, nou nan kanno pi rèd. E jou k ap vini yo ap pi di. Sa pa vle di boujwa, grandon ak gran manjè nan leta pa kontinye ap byen mennen. Okontrè se sou do nou y ap mennen. Eskandal ONA a pami dòt fè nou sonje sa. Anpil gwo zouzoun, senatè, depite, minis elatriye, ap fè gagòt sou lajan travayè ak travayèz ki depoze nan l’ONA. Tout moun dwe klè se yo ki RESPONSAB MALSITE n ap viv ladan li an. Nou anba pye Desalin pou nou denonse yo pandan n ap ranmase plis fòs pou vanse nan batay nou e rive mete do yo atè.

Premye me 2009 : Kriz nan kesyon manje pa rezoud. Yo fè anpil bri sou lwa Hope ki dwe fè envestisè pote anpil travay nan peyi a. Tou sa se rans, alòske yo gaspiye anpil lajan pou fè lòbi pou li te pase nan kongre ameriken an. Chomaj la ap vin pi grav avèk yon agrikilti ki kontinye depafini, migrasyon tout kalite(kit se anndan peyi a, kit se pou al nan lòt peyi ) ap kontinye pi rèd.

Premye me 2009 la rive nan yon moman kote nan bwat leta yo y ap kraze sendika devan dèyè. Patwon faktori yo toujou ap refize respekte dwa sendikal la. Menm jan ak gouvènman an, y ap fè manèv pou bloke salè minimòm 200 goud la ki deja twò piti. Chak jou pi plis, katye popilè yo ap rantre pi fon nan labou ak fè nwa. Nan zòn riral yo, pa gen lavi, esplwatasyon an vin pi di.

Premye me 2009, se kriz sou kriz nan inivèsite leta a. Pwofesè yo paka touche epi kalite ansèyman an pa makònen ak reyalite peyi a. Nan lari a, ti machann ap pran brimad epi y ap vòlè machandiz yo. Opresyon ak represyon ap pran tout kalite fòm. Tout mas pèp la ap rele anmwe sekou tèlman lavi a anmè pou yo.

Globalman, sitiyasyon an malouk anpil. Nou dwe klè, nou nan yon sitiyasyon esplozif. Premye me 2009, peyi a chaje pwoblèm, nou nan yon kriz mondyal ki gen gwo konsekans sou nou e ki rann sitiyasyon an pi esplozif toujou.

Sou bò klas dominan yo ak leta yo a, Premye me 2009 la parèt nan yon moman kote tout bagay pare pou rantre peyi a nan yon nouvo faz nan kriz politik la. Mas popilè yo montre aklè yo pa entere ak seleksyon senatè yo. Mas popilè yo rejte pwosesis la ak tout dirijan yo epi okipan ki vle foure yon zo pwason eleksyon malatchong nan gòj pèp la.

Kidonk, nou nan yon moman kote klas dominan yo kontinye anfouraye peyi a nan yon fayit total. Fòk gen yon lòt altènativ klè ki sòti nan chema pouri politisyen klas dominan yo. Premye me 2009 : yon sèl wout TRAVAYE YO, KAN PEP LA DWE PREZAN SOU TOUT TEREN. TRAVAYE YO, KAN PEP LA DWE RANTRE 2 PYE FEM NAN YON LIT TOTAL EPI GLOBAL !

Batay la fèk kòmanse, konjonkti a frajil anpil. Ann fè tout sa nou kapab pou fware tout plan klas dominan yo ak enperyalis yo. Ann pote ALTENATIV la sou tout teren apati enterè fondamantal travayè yo.

VIV PREMYE ME, VIV LIT TRAVAYÈ YO, VIV LIT KAN PÈP LA !

Pou kòdinasyon Kolektif pou yon lòt Premye me :

Yanick ETIENNE

Dukens RAPHAEL

Guy NUMA