Español English French Kwéyol

Ayiti : Mouvman peyizan nasyonal kongrè Papay denonse dezespwa ki blayi nan peyi a, malgre amelyorasyon sitiyasyon sekirite a

Pòtoprens, 8 oktòb 2007 [AlterPresse] --- Apre plis pase 15 mwa depi on nouvo ekip monte nan tèt peyi a, malgre sitiyasyon sekirite a amelyore, peyi d Ayiti sanble tonbe nan on reyalite dezespwa.

Pri pwodui moun plis bezwen yo pa janm sispann vale teren. Lavi chè a ap malmennen tout mas popilè yo. Gouvènman an monte tout taks sou do pèp la. Majorite pèp la nan chomaj, yo p ap travay. Mizè a vin pi rèd nan seksyon kominal yo. Malere pa kapab voye pitit yo lekòl. Anviwònman peyi a pa janm sispann degrade.

Se sa Mouvman peyizan nasyonal Kongrè Papay di li wè nan fason y ap mennen bak peyi a, nan on rankont li te fè Papay soti 21 pou rive 24 septanm 2007.

Papay se on lokalite toupre vil Ench, ki chita sou on distans 128 kilomèt nan nòdès Pòtoprens. Se nan dat 8 oktòb 2007 Mpnkp voye rezilta rankont sa a bay ajans sou Entènèt AlterPresse.

« Dezespwa blayi sou peyi a », nan plas « Lespwa ak apèzman sosyal » prezidan Rene Garcia Preval ak Premye Minis Jacques Edouard Alexis te pwomèt yo, dapre konsiderasyon 30 manm komite kowòdinasyon nasyonal Mouvman peyizan nasyonal kongrè Papay yo (Mpnkp), ki rasanble òganizasyon peyizan nan 9 sou 10 depatman ki genyen an Ayiti.

Nan bilan sa a, ki vin jwenn AlterPresse, Mpnkp mande « twazyèm vèsyon pouvwa lavalas la », ki gen nan tèt li Rene Garcia Preval ak Jacques Edouard Alexis, pou li ta devlope pito, ak òganizasyon peyizan yo, « yon pwojè refòm agrè, yon pwojè pwodiksyon manje natif natal pou konbat grangou ak lavi chè », epi pou kanpe sou pwojè pou fè tè peyi a tounen tè pwodiksyon etanol « ki pral sèvi yon ti ponyen gwo zouzoun nan peyi a ak peyi etranje ».

Mpnkp di « Aba kabiran » pou voye vann lòt bò.

« Se devlòpman agrikilti peyizan yo ki kapab sèvi baz yon devlòpman dirab, ki kapab konbat ekzòd riral, konbat ensekirite a nan rasin li » an Ayiti, dapre sa Mpnkp fè konnen.

Okontrè, soti jen 2006 pou rive septanm 2007, kowalisyon plis pase 5 pati politik yo ap aplike yon politik neyoliberal kase kou, dapre Mpnkp.

« Sa ki pi rèd, politik gouvènman sa se yon politik anti pwodiksyon nasyonal, anti peyizan. Prezidan Preval ak gouvènman li an ap marinen yon konplo kont pwodiksyon manje natif natal, kont klas peyizan malere yo. Konplo sa a, se konplo pou pwodwi etanòl pou ekspòtasyon nan plas pwodiksyon manje ki ta kapab bese pri manje. Peyi Dayiti pa gen tè pou pwodwi agwo kabiran pou voye vann lòt bò ».

Detan l ap mande tout òganizasyon peyizan yo fè inite pou reziste kont pwojè etanòl gouvènman Preval-Alexis a, Mpnkp voye on pinga bay òganizasyon peyizan yo pou yo pa pran nan fo pwomès moun ki vin mande yo antre nan pwodiksyon manje pou machin, pandan grangou ap pete fyèl mas peyizan ak popilè yo. Pwojè sa a se yon pwojè lanmò pou klas peyizan malere yo.

Nan bilan li voye bay AlterPresse la, Mouvman peyizan nasyonal kongrè Papay deklare, pandan plis pase yon ane sou pouvwa a, gouvènman sa a pa janm fè anyen pou soulaje mizè mas peyizan yo. Yo pa kreye okenn travay nan seksyon kominal yo. Peyizan yo bandonnen poukont kò yo. Yo pa jwenn ni kredi, ni semans, ni zouti, ni okenn asistans teknik. Pwodiksyon agrikòl la fin degrengole nèt.

On lòt bò, 30 delege komite kowòdinasyon nasyonal Mpnkp a lonje dwèt sou plan pou likide tout biznis Leta yo pou satisfè yon ti ponyen boujwa ak enperyalis entènasyonal la, tankou sa koumanse fèt nan Telekominikasyon peyi d Ayiti (Teleko), kote Revokasyon fè kenken nan dènye mwa sa yo. Nou konstate majorite alatèt politik yo rete bouch fèmen devan pwojè lanmò peyi a, paske y ap defann ti avantaj pa yo

Delege Mouvman peyizan nasyonal kongrè Papay yo denonse tou demagoji ki genyen nan zafè lit kont kòripsyon gouvènman an di l ap mennen an, pandan l ap fasilite kòripsyon nan distribye lajan bay palmantè, swa dizan pou ede ti moun ale lekòl.

Mpnkp rekonèt, malgre tou, jefò lapolis nasyonal d Ayiti ak Minista rive fè pou ensekirite a fè yon bon tchoule epi rive tabli yon bon akalmi nan katye cho yo nan Pòtoprens ak kèk vil Pwovens.

« Apre anpil presyon tout sektè nan sosyete a, Gouvènman an ki te kòmanse pwoteje gang kriminèl yo te blije pase alatak ansanm ak MINISTA pou mete dlo nan diven yo, menm lè sitiyasyon an rete frajil akòz dezameman ki pa janm fèt tout bon vre, akòz gang yo ki toujou la pi rèd menm lè yo pran yon kanpo », dapre sa Mpnkp deklare. [rc apr 08/10/2007 15 :00]