Español English French Kwéyol

Ayiti : « Yon premye viktwa sou kesyon kontwòl zam onivo entènasyonal »

Kominike Kanpay pou Rediksyon Vyolans ann Ayiti

Dokiman sa a vin jwenn AlterPresse 31 oktòb 2006

26 Oktòb 2006 ki sot pase a, Ayiti te vote an favè yon lwa k ap pèmèt yo mete sou pye yon Trete Entènasyonal Kontwòl Zam (ATT). Konsa, Ayiti pami 139 peyi ki pran rezolisyon sa a nan rankont Premyè Komite Asanble Jeneral Nasyon Zini a ki te reyini delege 170 peyi. Pami peyi ki apiye rezolisyon sa a nou jwenn Kolombi, Meksik, Repiblik Dominikèn, Timò Lès, Liberya, ak Wanda. Sa ki pi enteresan toujou se vòt plizyè lòt peyi ki pwodwi epi ekspòte zam yo tankou Angletè, Lafranx, Lalmay, Brezil.

N ap fè sonje nan lane 1997 plizyè peyi te pran inisiyativ pou entwodwi yon lejislasyon entènasyonal sou kontwòl zam nan lespri pou mete kanpe prensip global pou yo sispann itilize zam ki vann ak ki achte pou anvyole dwa moun ak fè vyolans toupatou sou latè. Avèk rezilta positif vòt sa a, Nasyon Zini genyen pou l travay pou monte yon Gwoup Espesyalis k ap gen kòm travay pou defini kritè entènasyonal sou kesyon enpòtasyon, ekspòtasyon, epi transfè zam yo.

Lè nou konnen zam ap soti nan divès peyi tankou Jamayik, Sen Domeng, Brezil, ak Otazini pou antre san kontwòl nan peyi a, epi lè nou konnen tout kalte ravaj zam sa yo ap fè, Kanpay pou Rediksyon Vyolans an Ayiti rete kwè vòt Nasyonzini a se yon gwo viktwa. Sitou lè nou konnen gwo mankman ak feblès ki genyen nan lwa ki trete kesyon zam ann Ayiti.

Kanpay pou Rediksyon Vyolans an Ayiti kwè rezolisyon pou travay sou yon zouti legal entènasyonal pou kontwole zam se youn nan premye etap nan plizyè ki pral vini. Paske pou enstriman legal sa a kapab gen plis fòs, gen lòt mezi ki merite pran onivo rejyonal ak nasyonal.

Se pou rezon sa yo, Kanpay pou Rediksyon Vyolans an Ayiti mande Palmantè yo pou pran dispozisyon ratifye Konvansyon Oganizasyon Eta Amerikèn (OEA) yo AG/RES.1445 « Convention Inter-Américaine contre la Fabrication et le Trafic Illicites d’Armes à Feu, de Munitions, d’Explosifs et d’Autres Materiels Connexes (jen 1997) ak AG/RES. 1607 », « Convention Inter-Américaine sur la Transpérance de l’Acquisition des Armes Classiques (CIFTA) (jen 1999) ». Anmenmtan tou, nou mande pou minis Jistis la pran mezi konkrè pou devlòpe yon kad legal onivo nasyonal nan zafè kontwòl zam, pandan nou rete kwè dispozisyon dwe pran pou gen yon chanjman total kapital nan estrikti Polis la ki bezwen bon jan ranfòsman.

VYOLANS POTE SOUFRANS
ANN BAY PEYI N YON CHANS

Pòtoprens 31 oktòb 2006

Pou komite egzekitif la

Yolette ETIENNE

Joseph GEORGES

James Edwin WOOLEY

Erlande MERCERON

Milien SAINTILUS