Español English French Kwéyol

Virewon aktyalite Ayiti : Manda fòs miltinasyonal la pwolonje jis mwa oktòb 2025, sousi pou rantre lekòl premye oktòb 2024 la, rapèl prensip ak moralite nan ekzèsis metye jounalis la

Pòtoprens, 30 septanm 2024 [AlterPresse] --- Lendi 30 septanm 2024 la, reprezantan tout 15 peyi manm Konsèy sekirite Òganizasyon Nasyon zini yo deside pwolonje, jis rive mwa oktòb 2025, manda fòs miltinasyonal la nan peyi d Ayiti. Men, Lachin ak Larisi pa dakò pou fòs mitinasyonal la tounen yon misyon lapè Nasyon zini nan peyi d Ayiti.

Pa gen kondisyon ki ka fè fòs miltinasyonal la tounen yon misyonn lapè Nasyon zini sou terenn Ayiti a. Fòs miltinasyonal, ki la kounye a nan peyi d Ayiti, dwe rive nan tout nivo kapasite deplòtonnay li. Se pozisyon reprezantann Lachin ak Larisi yo nan Konsèy sekirite Nasyon zini yo.

Pozisyon Lachin ak Larisi a fè reprezantan gouvènman Etazini ak Ekwatè yo vin retire, nan pwopozisyon rezolisyon yo t ap kore a, pawòl pou fòs miltinasyonal la ta tounen yon misyon lapè Nasyon zini sou teritwa Ayiti a. Jedi 26 septanm 2024 la, douvan Asanble jeneral Nasyon zini yo, prezidan Konsèy prezidan pou tranzisyon an (Kpt), Edgard Leblanc Fils, te reprann menm lide gouvènman Etazini a, nan swete pou yo ta fè fòs miltinasyonal la tounen yo misyon lapè Nasyon zini sou teritwa Ayiti a.

Se depi koumansman mwa septanm 2024 la gouvènman peyi Etazini a te vini ak lide sa a, pou fòs miltinasyonal la ta tounnen yon misyon lapè Nasyon zini nan peyi d Ayiti, nan objektif pou ta jwenn plis bourad lajan pou deplòtonnáy misyon lapè Nasyon zini an.

Nan yon lòt operasyon li mennen, lapolis nasyonal la arete, vandredi 27 septanm 2024 la, nan Sen Jan diSid, depatman Sid, Guerlain Marcelin, ki bay tèt li non Pòt Lanfè, li prezante kòm chèg gang ki rele Lame Ti manchèt la.

Nan yon premye operasyon, te gen 2 manm gang ak zam Lame ti manchèt la ki te ouri nan boukantay kout za ak lapolis nasyonal la. Lè sa a, lapolis te arete 5 lòt moun, li sispèk ki se asosye gang ak zam Lame ti manchèt la.

Leta pa rive pran dispozisyonn pou bay sekirite nan pizyè komin deptman Latibonit ak depatman Lwès la, kote nou jwenn zòn metwopoliten Pòtoprens lan, ki toujou anba laterè gang ak zam yo. Se nan kondisyon sa a, kondisyon lavi chè a ki vin pi rèd, madoulè pou paran ak pwofesè yo ansanm ak divès kalte boulvès k ap brase bil peyi d Ayiti a, lekòl la ap relouvri madi premye oktòb 2024 la. Se kout rèl Konfederasyon edikatris ak edikatè ayisye yo (Cneh) sou AlterPresse ak AlterRadio.

Se pa de lekòl ki p ap ka relouvri semenn sa a nan depatman Latibonit ak Lwès, akoz laterè gang ak zam yo. Ministè ledikasyon nasyonal paf è okenn suivi sou plizyè revandikasyon pwofesè leta yo, k ap ekzije, depi plizyè lane, bon jan akonpáyman sosyal, pi bon kondisyon traváy ak pi bon salè sou baz esperyans ak konesans pwofesè yo. Depi tranbleman tè madi 12 janvye 2010 la, gen anpil lekòl yo pa rive rekonstwi. Se lòt konsiderasyon Konfederasyon nasyonal edikatris ak edikatè d Ayiti yo sou AlterPresse ak AlterRadio.

Pa gen anyen ki fèt pou pèmèt lekòl la relouvri pou tout timoun nan depatman Latibonit ak Lwès la, kote nou jwen zòn metwopoliten Pòtoprens lan, akoz laterè gang ak zam yo ki lakoz plis pase mil 500 pòt lekòl fèmen. Pri tout materyèl lekòlyo, ki kontinye monte grad divizyon, mete paran yo nan gwo difikilte pou voye timoun yo lekòl. Se konsiderasyon Inyon paran elèv pwogresis ayisyen yo sou AlterPresse ak AlterRadio.

Lekòl la p ap ka mache, toutotan gen yon seri zòn i anba kontwòl gang ak zam sou teritwa Ayiti a. Leta dwe reprann kontwòl tout katye, bandi ak zam okipe yo, pou pèmèt tout timoun ale lekòl. Se lòt konsiderasyon Inyon paran elèv pwogresis ayisyen yo.

Lè yon jounalis resevwa oswa bay yon chèf gang kado, tankou jounalis Reuters yo te fè l lan pou Jimmy Cherizier, yo te bay kagoul, boutèy alkol, gen yon gwo pwoblèm prensip ak moralite. Se koripsyon, se manipilasyon ki vin mete dout sou kalte travay jounalis lan. Se avetisman jounalis Ives Marie Chanel ak espeesyalis nan kominikasyon Wisnique Panier sou AlterPresse ak AlterRadio. [ppsf emb rc apr 30/09/2024 15:30]