Pòtoprens, 3 me 2024 [AlterPresse] --- Sitiyasyon medya ak jounalis yo komplike chak jou pi plis, pandan kriz peyi a ap pi anvlimen, daire konsta ki fèt nan okazyon 3 me, jounen entènasyonal Libète Laprès.
Se depi lane 1993 Òganizasyon Nasyon zini pou ledikasyon, lasyans aqk lakilti, yo plis konnen sou non Unesco, te vini ak dat sa a pou wete chapo douvan travay jounalis ak medya yo atravè tout peyi sou latè.
Jounen 3 me 2024 la, medya ak jounalis nan peyi d Ayiti yo ap viv yon sitiyasyon k ap konplike chak jou pi plis. Yo pa ka deplase lib e libè pou al chèche enfòmasyon yo, akoz laterè ak zak vyolans gang ak zam yo ki mete sou biskèt tout moun, detan y ap atake tout enstitisyon, òganizasyon, lopital, sant lasante, famasi, espas inivèsite, bibliyotèk, tout kalte biznis, biwo letaa kou prive, machin transpò piblik, elatriye.
Ayiti tounen youn nan peyi, kote li pi difisil pou jounalis yo rive fè travay yom rive ekzèse metye jounalis lan kòmsadwa. Depi mwa janvye 2022, gen 11 jounalis ki mouri sasinen. Sitiyasyon jounalis yo vin pi konplike depi gang ak zam yo ap ogmante pi rèd zak laterè ak vyolans yo. Gen jounalis ki mouri. Gen jounalis ki sibi zak kidnapping. Gen jounalis ki sètoblije kouri kite peyi a. Gen medya ki sibi zak kraze brize, tankou zak dechèpiyay gang ak zam al fè, nan jou ki sot pase yo, sou jounal Nouvelis, ki ekziste depi dat premye 1898, sa fè 126 lane nan lane 2024 la Gen anpil jounalis ki resevwa menas, tankou sou entènèt, akoz jan y ap fè traavay jounalis yo. Se yon seri menas, ki paase anba pye libète jounalis yo genyen pou ekzèse metye jounaalis lan kòmsadwa. Si pa gen anyen ki fèt pou kwape zak brigandáy sa yo kont jounalis yo, peyi d Ayiti ka tounen yon dezè enfòmasyon, yon zòn pe bouch, yon zòn kote baboukèt retounen, tankou sou peryòd rejim diktati bout Divalye yo. Jounalis yo dwe kapab travay san yo pa gen lakrentif pou sekirite ak lavi yo. Dwe gen dispozisyon pou pwoteje jounalis Ayisyen yo. Se kout rèl Òganizasyon Nasyon zini pou ledikasyon, lasyans ak lakilti (Unesco), okazyon 3 me a, ki se jounen mondyal Libète Laprès.
Anbasad peyi Etazini nan peyi d Ayiti di l wete chapo l douvan kouraj pwofesyonèl fanm ak gason, k ap traváy san kanpe pou fè tout moun alwonnbadè, ni naan peyi d Ayiti, ni nan rès monn nan, konnen sa k ap pase yo nan peyi d Ayiti. Gouvènman peyi Etazini a di l angaje l pou kore ak tout fòs li Libète laprès nan peyi d Ayiti. Se mesaj nouvo anbasadè ameriken nan peyi d Ayiti a, Dennis Bruce Hankins, voye, okazyon 3 me a, ki se jounen mondyal Libète laprès.
Nan lane 2024 la, metye jounalis yo ap sibi gwo presyon politik. Otorite politik yo, ki sipoze pran dispozsyon pou garanti libète laprès la, se yomenm k ap fè menas ak atanta sou libète laprès nan monn nan. Se sa òganizasyon Repòtè san fwontyè (Rsf) ekri nan rapò sou sitiyasyon Libète laprès toupatou sou latè, li rann piblik okazyon 3 me 2024 la. [apr 03/05/2024 15:00]
Consulter +
