Pòtoprens, 27 mas 2023 [AlterPresse] — Laterè kontinye, apèl pou etadijans, yon lòt plan Etazini pou Ayiti…
1. Dimanch 26 mas 2023 a, plizzyè santèn moun te patisipe nan yon mach souvni, nan San Juan (kapital zile Pòtoriko a), nan memwa plizyè natif natal Ayisyen ak Dominiken, ki pèdi lavi yo, nan moman yo t ap eseye rantre sou teritwa Pòtoriko a. Mach souvni sa a te fèt an prezans monseyè legliz katolik women nan Nip la, Pierre André Dumas.
2. Dimanch 26 mas 2023 a, nan lespas 3 jou, lè yo te asasinen komèsan Tarthe Murat, sou Boulva 4 Chimen an, bandi ak zam, ki te sou motosiklèt, asasinen ankò anba bal yon lòt komèsan, Lony Trantius, nan zòn Chapantye, vil Okay, depatman Sid peyi d Ayiti.
3. Dimanch 26 mas 2023 a, bandi ak zam blese anba bal yon ajan sekirite Inivèsite teknoloji peyi d Ayiti (Unitech), ki t ap fè yon zak kidnaping douvan inivèsite a. Responsab Unitech yo ekzije bandi ak zam lage 2 moun, yo kidnape, nan moman yon seremoni pou remèt diplòm bay etidyant ak etidyan Unitech yo, nan Pòtoprens.
4. Depi plizyè mwa, se yon pil ak pakèt jenn fanm ak jenn gason, ki fini sa yo rele etid klasik yo, men ki blije ret lakay yo, pa kapab ale nan inivèsite, pou rapousuiv etid siperyè yo, akoz klima laterè gang ak zam yo ap simaye toupatou, nan zòn metwopoliten Pòtoprens lan.
5. Jean Dickens Toussaint ak madanm ni, se yon mouche ak madanm ni, ki gen nasyonanlite ameriken, men ki gen rasin yo fon nan peyi d Ayiti, bandi ak zam kidnape, samdi 18 mas 2023 a, andedan yon bis, ki te sot pòtoprens pou ale Leyogán, dapre chenn televizyon ameriken ABC News.
6. Lendi 27 mas 2023 a, plizyè avoka te rasanble douvan tribinal sivil Pòtoprens lan, sou lali. Yo t ap ekzije bandi ak zam lage tokay yo, mèt Yves Saint-Phard, yo kidnaped epi lendi 20 mas 2023 a. Avoka yo leve lavwa tou, dèske yo pa gen okenn nouvèl sou jij Ikenson Edumé, ki disparèt depi lendi 20 mas 2023 a.
7. Finisman mwa mas 2023 a, menm jan ak zòn metwopoliten Pòtoprens lan, tansyon an toujou wo nan depatman Latibonit la, kote gang ak zam yo ap simaye laterè divès kote.
8. Dimanch 26 mas 2023 a, lapolis nasyonal la di li arete, sou Channmas la, Pòtoprens, Capitaine Kénol, ki gen ti non Kato, li sispèk ki te fè kò sasinay ak zak kidnaping, nan kòkòday ak gang ak zam Kraze Baryè Vitelhomme Innocent yo, k ap simen laterè, depi plizyè mwa, nan Taba, Tòsèl, Petyonvil, Fò Jak elatriye.
9. Se pou gouvèman defakto a deklare eta ijans nan yon seri zòn, nan peyi a. Sitwayèn ak sitwayen yo dwe met kanpe pwòp gwoup defans pa yo, nan katye yo, pou fè fas kare ak gang ak zam yo. Se dizon aapeprè 15 òganizasyon nan sosyete peyi d Ayiti a.
10. Peyi Kolonbi gen responsablite pa l, nan kò sasinay 7 jiyè 2021 an sou aansyen prezidan defakto Ayiti a, Jovenel Moïse. Se dizon prezidan peyi Kolonbi a, Gustavo Petro, ki deklare li swete vini nan peyi d Ayiti, pou pale sou kozman sa a.
11. Mèkredi 29 mas 2023 a, k ap fè 36 lane depi popilasyon an te vote Konstitisyon 29 mas 1987 la, plizyè òganizasyon ap òganize divès aktivite nan peyi a.
12. Olye l ta pran tèt yon fòs entènasyonal, ki ta vin deplòtonnen sou teritwa nasyonal la, gouvènman peyi Kanada a pito bay èd ak pran sanksyon kont yon seri gwo chabrak politik ak biznismann nan peyi d Ayiti.
13. Gouvènman peyi Etazini a prevwa yon plan, sou 10 zan, pou peyi d Ayiti sispann dodinen ak plonje nan katyouboumbe.
14. Pa gen leta nan peyi d Ayiti. Leta, ki la a, pa pran responsablite l nan benefis sitwayen yo. Gouvènman defakto a pito ap regle zafè politik, olye l mennnen bak peyi a kòmsadwa. Se dizon, sou AlterPresse/AlterRadio, rasanbleman òganizasyon, ki rele Fòs nasyonal pou demokrasi (Fnd).
Virewon aktyalite Ayiti, 26 mas 2023
1. Ant samdi 24 jen pou rive dimanch 16 jiyè 2023 a, seleksyon nasyonal gason foutbòl Ayiti a pral patisipe nan chanpyona Gold Cup 2023 a. Seleksyon nasyonal la bat 4 gòl a zewo seleksyon nasyonal ti zile Montserrat a, samdi swa 25 mas 2023 a. Piske l premye nan gwoup B a, Ayiti tou remonte nan Lig A a, ki vle di premye divizyon, seleksyon nasyonal foutbòl peyi Amerik diNò, Amerik santral ak Karayib yo (Concacaf). Plis detay nan emisyon AlterSports.
2. Samdi 25 mas 2023 a, bandi ak zam Gran grif yo asasinen anba bal yon chofè machin transpò piblik ak 2 pasaje, epi vòlò machandiz ki te nan machin nan. Sa pase nan Lyankou, depatman Latibonit, dapre enfòmasyon ki vin jwenn AlterPresse/AlterRadio.
3. Depi plizyè semenn, menm jan yo fè sa, naan plizyè katye nan zòn metwopoliten Pòtoprens lan, bandi ak zam mete sou konprès ak tansyon moun, ki rete nan Laboul ak lòt kote, anwo Petyonvil, sou wout Kenskòf la, avèk pakèt kout zam y ap plede tire yo ak lòt zam briganday y ap fè yo, san lapolis pa fè anyen pou kwape yo.
4. Samdi 25 mas 2023 a, bandi ak zam lage prezidan direktè jeneral Radyo kominote ayisyen an (Rch 2000 lan), Lebrun Saint-Hubert, yo te kidnape vandredi 17 mas 2023 a, sou Dèlma. Menm samdi 25 mas 2023 a, bandi ak zam lage tou Hanze Mérisma, youn nan teknisyen Achiv nasyonal d Ayiti yo, yo te kidnape depi mèkredi 15 mas 2023 a.
5. Lanfè kidnaping yo, ensekirite k ap fini ak peyi a, se rezilta sa pati politik Fanmi Lavalas la rele koudeta 2004 la, dapre ansyen prezidan Jean Bertrand Aristide, ki t ap pale nan seremoni remèt diplòm bay etidyant ak etidyan plizyè pwomosyon Inivèsite fondasyon Aristid la (Unifa), dimanch 26 mas 2023 a.
6. Jedi 23 ak vandredi 24 mas 2023 a, ak solidarite natif natal plizye peyi, te gen gwo leve kanpe, nan otawa ak Kebek, nan peyi Canada, kont prezidan Ameriken an, Joe Biden, ak kont gouvenman defakto, ki okipe direksyon politik peyi dAyiti a, san lalwa pa ba l dwa pou sa. Konsiderasyon sou mouvman sa a, avek 2 pami òganizatè yo, ki t ap pale, nan emisyon Tichèzba sou AlterRadio, 106.1 Fm.
7. Sèl solisyon nan katyouboumbe, peyi d Ayiti plonje lada an, depi plizyè mwa yo, se pou kominote entènasyonal la vin mete lapè sou teritwa Ayiti a, san se pa nan diskou. Se dizon prezidan Repiblik Dominiken an, Luis Abinader, ki t ap patisipe nan 28tyèm woumble, ki fèt chak lane, ant gouvènman Lespay ak chèf leta plis chèf gouvènman peyi Amerik latin, ki te sou lobedyans Lespay, nan epòk lesklavay la.
8. Malgre anpil vwa nan peyi d Ayiti lonje dwèt sou konpòtman Amerikèn Helen Meagher La Lime, kit e bat bravo dèske gang ak zam te fonn tèt yo nan federasyon gang G9 an fami e alye yo, premye minis defakto a, Ariel Henry, deklare manmzèl te fè yon bon travay. Se gras ak travay Helen Meagher La Lime, li rive siyen sa l rele akò tèt ansanm 21 desanm 2022 a, dapre Ariel Henry.
9. Se akò 21 desanm 2022 a, ki kapab mennen nan eleksyon lib, pou lòd Konstitisyon an retounen nan peyi d Ayiti, dapre ansyen chèf Binuh an nan peyi d Ayiti, Helen Meagher La Lime.
[jep rc gp apr 27/03/2023 20:00]
Consulter +
