Rezo Sidès kap Defann Dwa Moun denonse « yon menas vizib sou libète lapawòl nan depatman Sidès la »

Dokiman sa a vin jwenn AlterPresse 18 novanm 2014

Mesye Frantz Elbbe
Komisè divizyonè
Direktè Depatmantal Lapolis Sidès
Jakmèl / Ayiti

Nan biwo l yo

Lèt tou louvri

Mesye direktè depatmantal Lapolis Sidès,

Rezo Sidès kap Defann Dwa Moun (RESEDH) ki se branch depatmantal Rezo Nasyonal kap Defann Dwa Moun (RNDDH), ki angajel nan lit pou mete kanpe yon Leta ki chita sou lalwa nan peyi a, e nan depatman Sidès an patikilye: deside pote devan ou kèk pami divès ka kote genyen polisye UDMO ki enplike ladan yo nan depatman Sidès la. Majorite zak sa yo rete san sanksyon administrativ ak jidisyè.

Sa ki entèpele konsyans RESEDH plis kòm òganizasyon kap defann ak fè pwomosyon dwa moun: se dènye zak bastonad 2 polisye UDMO fè sou yon jounalis fanm jounalis repòtè e prezantatè nan radio eksprès kontinantal ki nan Jakmèl epi korespondan Près an liy nan ekzèsis fonksyon li, nan dat lendi 10 novanm 2014 la, sou Avni barankiya, blòk Sensi, pa 2 polisye UDMO (Alex Céus alyas Aly ak Jean Daniel Erickson) tou 2 kantone nan komisarya Jakmèl la.

Sa rive nan yon moman kote Jounalis la te pou kont li, devan yon barikad ke motosiklis manifestan yo te drese nan blòk Sensi, antre Bodwen kote biwo DGI twouvel. Jounalis la, nan kad travay li, te deside pran kèk foto epi obsève reyaksyon motosiklis yo ki tap manifeste. E pat gen okenn sitiyasyon ki te dejenere kote polisye UDMO yo te oblije itilize lafòs menm kont manifestan yo, alewè kont yon jounalis ki ap fè travay li.

Sa rive tou nan yon moman kote depi plizyè semèn gen gwo rimè lanmò kap sikile kont sèten jounalis nan Jakmèl kap anime emisyon sosyopolitik nan plizyè radyo nan vil la, tankou : Philogène Fritzner (Radyo Eksprès), Santo Lamitié (Radyo RTDH), Joanel François (Radyo Ozana FM) ak Irane Samdi (Radyo Ispanyola FM). Gen yon menas vizib sou libète lapawòl nan depatman Sidès la. Se moman pou Lapolis ta dwe la pou pwoteje ak sèvi tout pwopriyetè medya, tout jounalis ak tout lòt anplwaye radyo nan kad travay yo, pou evite menas sa yo mete an aplikasyon.

Mesye direktè depatmantal,

Sèlman daprè achiv RESEDH : Sòti Out 2013 rive 10 Novanm 2014 la, genyen 5 ka bastonad ak agresyon fizik ak moral ke divès ajan UDMO ak polis administratif fè sou Jounalis, etidyan ak senp sitwayen nan depatman Sidès la.

1- 20 Out 2013 : Yon gwoup polisye UDMO maspinen 4 etidyan nan lekòl dwa Jakmèl la (Carolle Decomier, Durandisse Guerda, Tierret Jean Claude, Bernard Gary), sou plas Tousen Louvèti an, nan moman yo tap manifeste pou reklame bonjan kondisyon travay ak bòn jesyon andedan lekòl Dwa a.

2- 23 Oktòb 2013 : Polisye Lafrance Antoine alyas Tioky tire pa bal sitwaye Spady Noula nan vil Bèlans. Yon dosye ki rete san swit devan lajistis ak enspeksyon jeneral Lapolis la.

3- 14 janvye 2014 : Polisye Alex Céus (alyas Aly), maspinen sitwayen Jean Paul Dupuy nan zòn Sentelèn. Polisye a ki te an sivil, ralel sou moto li tap kondwi a e maspinen l ak kou apresa minotel mennen l nan komisarya. Apresa yo liberel san yo pa repwochel anyen.

4- 18 Juillet 2014: Polisye Alex Céus (alyas Aly), agrese vèbalman, e menase jounalis Adonis Josué nan Tribinal sivil Jakmèl la, nan moman jounalis la tap rantre nan sal odyans tribinal sivil Jakmèl la pou kouvri jijman Arisson Domond alyas Ougan Jean Mary.

5- 10 Novanm 2014 : Polisye Alex Céus (alyas Aly) ak Jean Daniel Erickson (UDMO), maspinen jounalis Gerdie Jérémie, pandan Jounalis la tap kouvri yon manifestasyon chofè taksi moto nan Jakmèl tap fè pou ekzije DGI (Direksyon Jeneral Enpo) desann pri plak moto yo.

NB: Nou pap bliye raple w’ zak maspinay Jounalis Fritzner Philogène te sibi anba men Polisye Bastien Novembre (UDMO) nan mwa oktòb 2008. Yon dosye ki te fini nan tribinal ak yon pwosè koreksyonèl.

RESEDH/RNDDH ap raple pou ou direktè depatmantal : nan limyè konstitisyon 1987 la, amande le 9 me 2011, nan atik 28.1 ak 28.2 nan paragraf ‘’Dwa tout moun genyen pou ekri lib ak pale lib’’ : «Jounalis fèt pou yo fè travay yo lib, an respè lalwa. Jounalis yo, nan travay yo pa gen okenn pèmisyon pou yo mande, ni leta pa gen dwa kontwole sa yap di, sòf si peyi a deklare lagè. Yo pa gen dwa fòse yon jounalis di ki kote li jwenn okenn enfòmasyon. Men jounalis gen kòm devwa pou yo kontwole si enfòmasyon l yo kòrèk, si se laverite. Li fèt pou l respekte règleman metye jounalis la».

Aprè tout konsta sa yo : RESEDH/RNDDH ap deplore malgre denonsyasyon ak plent kont polisye ki komèt zak agresyon ak move trètman sa yo, anyen pa janm fèt e polisye sa yo toujou kontinye ap bay sèvis yo nan enstitisyon an e viktim yo toujou kontinye mande jistis ak reparasyon.

Nan sans sa-a:

• RESEDH/RNDDH, ap mande w etan ke direktè depatmantal Lapolis Sidès pou pran mezi administratif nesesè kont tout polisye ki enplike nan diferan zak agresyon ak bastonad sa yo, espesyalman 2 polisye UDMO ki te maspinen Gerdie Jérémie an ‘’Alex Céus alyas Aly avèk Jean Daniel Erickson’’ ak e mete yo aladispozisyon lajistis pou yon pwosè penal ak sivil san fòs kote.

• RESEDH/RNDDH ap ekzije pou enspeksyon jeneral Lapolis la vini mennen yon ankèt sou enplikasyon divès polisye nan Jakmèl nan diferan zak kote ki gen vyolasyon dwa moun.

• RESEDH/RNDDH ap ekzije tou bonjan kontwòl polisye yo nan depatman Sidès la, olye yo fè travay yo pito konpòte yo kòm manm patipolitik, nan mache fè kanpay ak sèten kandida nan tout depatman an, pandan ke divès komisarya nan depatman an ap fè fas ak pwoblèm efektif. Yon sitiyasyon ki mete an kòz enpasyalite enstitisyon polisyè a nan depatman Sides la.

Jakmèl, Lendi 17 Novanm 2014

Jetho Pierre-Paul
Responsab Pwogram _ RESEDH