Español English French Kwéyol

Ayiti-Siklòn : GARR mande otorite Leta yo pou garanti dwa moun deplase yo nan kad mezi y ap pran

Kominike GARR

Dokiman sa a vin jwenn AlterPresse 4 novanm 2010

Akoz menas siklòn Toma sou Ayiti, otorite yo anonse yon seri mezi espesyalman nan sa ki konsènen plizyè santèn milye fanmi ki twouve yo nan yon pakèt kan nan kapital la ak lòt zòn nan peyi a. GARR, nan sikonstans sa a, mande responsab Leta yo fè tout jefò pou respekte dwa moun deplase yo pandan y ap mennen operasyon leve moun yo.

Gen yon seri 30 prensip yo rele Prensip direktè ki makonnen ak sitiyasyon moun deplase yo e ki konsène tout peyi ki manm oganizasyon Nasyonzini tankou Ayiti. Kèk nan gwo prensip Leta ayisyen dwe obsève nan ka sa a, se dwa enfòmasyon, asire sekirite fanmi yo pandan deplasman an epi respekte entegrite fizik yo.

Menm lè sikonstans move tan blije yo leve fanmi yo ki ekspoze nan yon seri kan, responsab yo dwe di aklè ki kote y ap mennen yo ; e ki enstalasyon yo deja pare pou akeyi yo . Fanmi yo dwe gen bon jan enfòmasyon sou kijan y ap deplase yo, e ki jan y ap reloje yo. (Prensip 7.3¬b).

Otorite yo dwe asosye popilasyon nan kan yo espesyalman fanm yo nan planifye epi jere reyenstalasyon yo (Prensip 7¬d). Otorite yo dwe fè tout jefo pou reloje moun yo nan kondisyon kote yo jwenn satisfaksyon nan sa ki konsènen manje, sante ak lijyèn e yo dwe veye pou manm yon menm fanmi pa separe (Prensip 7.2). Epi tou, yo pa ka leve moun yo pou enstale yo, yon kote diyite yo, libète yo ak sekirite yo pa garanti. (Prensip 8)

Fòk nou pa bliye, gwo deplasman bridsoukou ki fèt apre tranblemann tè 12 janvye a kite soufrans ak gwo chòk nan lespri yon bann Ayisyen/Ayisyèn ki twouve yo jodi pou demen nan lari. Anplis tou, anpil fanmi tankou sila yo ki nan Kan Koray, nan zon Nò kapital la, t ap viv nan Petyonvil Klèb. Moun sa yo ki te deja sibi yon dezyèm deplasman soti anba tant, rantre anba tant, nan mwa avril 2010 vin jounen jodi a, anfas yon lòt deplasman. E sa p ap manke gen konsekans sou ekilib nan lespri yon bann sitwayen/sitwayèn. Nan sans sa a, GARR mande Leta ayisyen pou kòmanse anvizaje solisyon definitif pou moun deplase yo -10 mwa apre tranblemann tè a, nou pa kapab nan ijans toujou¬- epi li dwe pran tout dispozisyon pou ofri deplase yo bon jan sèvis sikolojik.

GARR ap pwofite reprann gwo rekòmandasyon ki te soti nan yon atelye 2 jounen sou dwa lojman ki te fèt ak patisipasyon divès reprezantan òganizasyon ak asosyasyon deplase e ki te pibliye nan okazyon Jounen mondyal lojman, 4 oktòb 2010 : Leta ayisyen gen responsabilite pou chache bon jan solisyon pou loje sitwayen ak sitwayèn li yo komsadwa e li dwe garanti yon pwojè lojman pou popilasyon an san mete pèsonn sou kote.

Pou fini, GARR ap di tout deplase yo : Kenbe fèm nan moman eprèv sa a pandan l ap ankouraje yo kontinye fè solidarite youn ak lòt.

Lisane André
Responsab Seksyon
Kominikasyon ak Pledwaye
GARR